Historia kolejki linowej

Kolejka linowa na Teide obchodziła w roku 2021 50-lecie swojego działania. Inżynierskie wyzwanie jej budowy zostało podjęte wspólnie przez wszystkich mieszkańców Teneryfy.

Zdjęcie oryginalnej kabiny w 50. rocznicę kolejki linowej na Teide

Inicjatywa powstania kolejki linowej na Teide

Don Andrés de Arroyo y González de Chávez
Don Andrés de Arroyo y González de Chávez − propagator projektu kolejki linowej na Teide.

Na przestrzeni lat pojawiło się wiele pomysłów i propozycji dotyczących budowy kolejki linowej, która umożliwiłaby dotarcie na szczyt Teide wszystkim turystom.

Autorem jedynego projektu, który ujrzał światło dzienne był Don Andrés de Arroyo y González de Chávez.

Podczas jednej z podróży, które odbył on w 1929 roku do Niemiec i Szwajcarii wywarła na nim wrażenie ilość kolejek linowych istniejących w zwiedzanych przez niego regionach i zachwyciły go wspaniałe widoki rozpościerające się z ich wysoko położonych stacji.

Po powrocie postanowił dołożyć starań, aby uruchomić kolejkę linową na Teide, dającą sposobność wjazdu na szczyt wszystkim turystom, aby mogli podziwiać roztaczające się stamtąd cudowne widoki.

Projekt: początki kolejki linowej

Don Andrés de Arroyo był propagatorem kolejki linowej na Teide
Don Andrés de Arroyo na zebraniu w celu realizacji projektu kolejki linowej na Teide.

Pierwotny projekt budowy kolejki linowej został przygotowany przez inżyniera budownictwa lądowego, drogowego i wodnego Don José Ochoa Benjumea w 1930 roku. Był to system kolejki podwieszanej podzielony na dwa odcinki: pierwszy z nich miał połączyć górę Montaña Majúa z górą Montaña Fría i posiadać dwie poruszające się wahadłowo kabiny mieszczące do 35 pasażerów. Z tej stacji miano poprowadzić drugi odcinek kolejki prowadzący do stacji końcowej z jedną kabiną mieszczącą do 15 pasażerów.

W 1960 roku sporządzono raport i ostateczny projekt budowy kolejki linowej oparty na oryginalnym projekcie autorstwa inżyniera Ochoa.

W ostatecznym projekcie przeniesiono stację początkową z góry Montaña Majúa do jej obecnej lokalizacji, dzięki czemu zlikwidowano jedną wieżę i zredukowano zużycie przewodu trakcyjnego.

Autorami końcowego projektu kolejki linowej zostali inżynier budownictwa lądowego, drogowego i wodnego Don Miguel Pintor Domingo i inżynier przemysłowy Don Francisco Trujillo Armas.

Tor kolejki linowej

Tor kolejki linowej na Teide
Widok toru kolejki linowej wiodącego do górnej stacji kolejki linowej.

Tor kolejki linowej wytyczono w taki sposób, aby wykorzystać nachylenie terenu jako czynnik sprzyjający. Ułatwiło to budowę kratowych masztów, czyli wież łączących stację początkową ze stacją pośrednią, której budowa możliwa była tylko na solidnej skale. Tak wytyczony tor pozwalał ponadto na dojazd do stacji końcowej bez potrzeby stosowania kratowych masztów.

  • Kolejka linowa na Teide działa w systemie wahadłowym, złożonym z dwóch kabin poruszających się dzięki linie napędowej.
  • Kabiny suną po dodatkowym kablu pełniącym funkcję liny nośnej o długości bliskiej 2,5 kilometra i osiągają maksymalną prędkość 8 m/s.
  • Po drodze kabiny mijają cztery wysokie na 50 metrów wieże, służące za podpory dla lin.
  • W trakcie przejazdu pokonują 1200 metrów przewyższenia, a stacja górna jest położona na wysokości 3555 metrów nad poziomem morza.

Budowa kolejki linowej: daty rozpoczęcia i ukończenia prac

Budowa stacji kolejki linowej na Teide
Zdjęcie budowy stacji dolnej kolejki linowej na Teide

Budowę kolejki rozpoczęto się w kwietniu 1962 roku ponownym wytyczeniem jej trasy w terenie, na którym najpierw przeprowadzono prace geodezyjne. Zakończone w 1963 roku prace pozwoliły na dokładne ustalenie lokalizacji stacji kolejki oraz czterech wież stanowiących podporę dla lin nośnych.

Właściwe prace budowlane rozpoczęły się 4 września 1963 roku wykopaliskami koniecznymi do utworzenia drogi dojazdowej do stacji początkowej. Budowa kolejki linowej zajęła 8 lat i zakończyła się 27 czerwca 1971 roku wraz z podpisaniem wstępnego odbioru pierwszego odcinka kolejki.

Główne trudności stanowiły opady śniegu i niskie temperatury, dlatego w okresie zimowym prace ograniczały się tylko do stacji początkowej.

Materiały budowlane przewożono początkowo na osłach lub na barkach pracowników, aż do momentu zainstalowania windy towarowej, a w 1967 roku uruchomiono pomocniczą kolejkę linową, która znacznie przyspieszyła prace konstrukcyjne.

Odpowiedzialność za infrastrukturę techniczną oraz fundamenty kolejki linowej wzięła firma Entrecanales y Tabora S.A., a prace montażowe wykonała włoska firma Ceretti e Tanfani S.A.

Przejazd inauguracyjny kolejki linowej

Zdjęcie pierwszej kolejki linowej na Teide
Fotografia pierwszych działających kabin kolejki linowej na Teide.
  • Inauguracja kolejki linowej odbyła się 18 lipca 1971 roku.
  • Kolejka zaczęła kursować 2 sierpnia tego samego roku, dając tym samym początek nowej przygodzie na Wyspach Kanaryjskich.

To wyjątkowy projekt, z którego od dnia przejazdu inauguracyjnego korzystają wszyscy nasi turyści.

Modernizacja obiektów kolejki linowej

Instalacja nowej kabiny kolejki linowej na Teide
Modernizacja kabiny kolejki linowej na Teide

W latach 1999-2007 przeprowadzono prace modernizacyjne instalacji:

  • Zastąpiono dotychczasowe wagoniki nowymi kabinami o nowocześniejszym i bardziej aerodynamicznym kształcie.
  • Wymieniono także linę nośną i napędową kolejki oraz cztery wieże.
  • Stacje poddano pracom usprawniającym, aby przystosować je do nowych potrzeb i zintegrować je z otoczeniem.
  • Odnowiono również całą aparaturę wraz z elektrownią.
  • Zmieniono ponadto systemy bezpieczeństwa i kontroli i wprowadzono plan okresowych przeglądów oraz plan bezpieczeństwa.

Istotny przełom nastąpił w latach 2007-2008, gdy zmodernizowano strukturę wież, nie przerywając świadczenia usługi transportu pasażerów. Osiągnięcie to zostało docenione nagrodą im. Agustín de Betancourt dla najlepszego dzieła inżynierii cywilnej trzylecia 2007-2009.

Transformacja energetyczna kolejki linowej na Teide

W roku 2024 kolejka linowa na Teide dokonuje przełomu w kwestii zrównoważonego rozwoju, stając się pierwszą na świecie kolejką linową niepodłączoną do publicznej sieci elektroenergetycznej i zasilaną wyłącznie energią z odnawialnych źródeł.

Nowe panele fotowoltaiczne Kolejki linowej na Teide
Dzięki panelom fotowoltaicznym kolejka linowa na Teide jest zasilana w 100% energią słoneczną

Od początku działania kolejki energia zużywana w jej obiektach na Teide pochodziła z silników wysokoprężnych ze względu na brak możliwości podłączenia kolejki linowej do ogólnowyspowej sieci elektrycznej.

Jednakże konieczność zredukowania śladu węglowego na chronionym terenie przyrodniczym stała się siłą napędową dla ambitnego projektu przejścia na model oparty o odnawialne źródła energii.

Podjęte wyzwanie doprowadzono do skutku 24 września 2024 roku − dniu, w którym kolejka linowa zaczęła działać zasilana energią w 100% odnawialną.



W wyniku tej transformacji kolejka linowa na Teide wyeliminowała roczny ekwiwalent emisji ponad 600 ton CO2.

Wykorzystanie energii słonecznej pozwoliło kolejce linowej przejść na model zrównoważonego rozwoju i wydajności energetycznej, utwierdziwszy się w swym zobowiązaniu do odpowiedzialnej turystyki wobec przyrodniczego dziedzictwa Parku Narodowego Teide dla przyszłych pokoleń.

Panele słoneczne na stacjach Kolejki linowej na Teide
Instalacja paneli słonecznych stanowiła krok ku zrównoważonemu rozwojowi kolejki linowej na Teide.

* Autorem zdjęć i tekstu o historii Kolejki linowej (do rozdziału „Transformacja energetyczna kolejki linowej na Teide”) jest Rafael Cedrés.

LinkedIn: Rafael Cedrés Jorge

Więcej informacji: